روز جهانی دختر(۳)

حالات و زمان خواب

چون طعام بر مغز اثر می گذارد و خواب، فعلی از افعال مغز است، پس خوردن طعام بر مغز اثر می گذارد؛ هر چه غذا زود هضم تر باشد، اندام ها و مغز و روح در هنگام خواب آرامش می یابند. چنین خوابی خوابِ طبیعی گویند، ولی اگر غذا زیاد و سنگین باشد اندام ها و مغز آرامش ندارد، و این خواب را غیرطبیعی گویند. حضرت دانیال (ع) گوید: «خواب در اصل دو چیز است، یکی آگاه کند بیننده را از حقیقت حال و دیگر آگاه کند از سرانجام کارها؛ و این ها بر چهار قسم است: 1- خواب امر کننده. 2- خواب بازدارنده. 3- خواب پند دهنده. 4- خواب بشارت دهنده.

رسول خدا (ص) فرماید: «خواب بر سه قسم است؛ یک قسم از خدای تعالی است بشارت مومنان را در زندگانی. قسم دوم وسوسه شیطان است که انسان را اندوهگین گرداند. و قسم سوم خواب های آشفته و مختلف.

حضرت امام جعفر صادق فرماید: «خواب بر سه قسم است؛ اول خواب محکم، دوم: خواب متشابه و سوم احکام و اضغاث. خواب اضغاث و احلام را چهار گروه از مردم بینند: اول: کسانی که طبعشان به فساد رفته باشد. دوم: مستان. سوم: کسانی که طعام غلیظ خورده باشند و چهارم: کودکان نابالغ. ابراهیم کرمانی گوید: خواب بر سه قسم است: اول: بشارت بوَد از خدای عزّ و جل. دوم: آن بوَد که دیو وسوسه کند مردم را و سوم: آن بوَد که مردم با نفس خویش سخنی گویند که از هوس، آن را در خواب بینند.» اما آن خواب که راست است، فرشته ای از فرشتگان مقرّب و او از لوح محفوظ، آن را به انسان نماید، برای بشارت به چیزی که مردم کرده باشند، یا خواهند کرد، یا برای ترساندن از گناهی که کرده یا خواهند کرد، تا بنده پناه بَرد به خدای عزوجل تا شر آن خواب از وی رفع شود و خیر آن زود به او رسد. اگر کسی خوابی بیند و فراموش کند، باید توبه کند، که فراموش کردن خواب معصیت است.

جابرمغربی گوید:خواب بر دو قسم است؛ یک قسم خواب راست و یک قسم خواب دروغ. خواب راست بر سه وجه است؛ اول: بیشیر، که خدای تعالی فرشته ای را موکل کرده است، تا آن چه خواهد گذشت بر سر فرزند آدم از نیک و بد به او بنمایاند و آن فرشته «ملک الرّویا» خوانند و چون کسی را بشارت باید رسید، اندر کارهای دنیا و آخرت از پند دادن مسلمانان و حجّت گرفتن از کافران، در روز قیامت به آن ها می نمایاند. دوم: تحذیر، که پروردگار همان فرشته را توفیق دهد تا بنده را از آن چیزها که وی را از اطاعت حق دور خواهند کرد و به معصیت نزدیک، برحذر دارد. سوم: الهام، که خداوند همان فرشته را گوید تا به بندگان بنمایاند که اطاعت باید کردن و نیکویی باید نمودن. از حج و نماز شب و صدقه دادن و دوری از گناهان و معاصی باید کردن و توبه باید نمودن. و خواب دروغ بر سه قسم است: اول همت بود، یعنی کسی در بیداری چیزی می اندیشد و در خواب هما اندیشه را می بیند و این خواب را، اصلی نباشد. دوم علت بود، که از بسیاریِ رنج و درد اعضا حاصل می شود، یا مثلا کسی در خواب بیند که در برف و یخ و سرما گرفتار شده و چون بیدار گردد، جامه از وی دور شده باشد و آن سرما سببش برهنگی بود، یا به عکس مثلا بیند درگرمابه و یا در زیر آفتاب داغ است و چون بیدار شود، جامه بر خود پیچیده بیند، یا مثلا بیند در جایی بول همی کرد و چون بیدار شود بول بر وی چیره گشته باشد. سوم خواب دیوان است، یعنی خوابهای آشفته.

محمدبن سیرین گوید: از عجایب خواب یکی آن است که کسی در خواب خیر و راحتی بیند، یا شرّ و آفتی و به عینه آن خیر و شر به او رسد، یا ممکن است به فرزند و یا برادرش برسد. چنانکه کسی در خواب دید ابوجهل مسلمان شد و آن خواب به فرزند ابوجهل رسید. برای دیدن خوابهای نیکو و پسندیده، باید با طهارت و بر پهلوی راست خوابید و به هنگام خواب خدای تعالی را یاد کرد و طعام بسیار نخورد، زیرا بر مغز اثر می گذارد و سبب دیدن خوایهای آشفته می گردد، و هم نباید گرسنه بود. روایت است از سلمان (ع): مردی اعرابی خدمت پیامبر (ص) رسید و عرض کرد: «یا رسول الله، دوش چنین خوابی دیدم». و خوابی آشفته آغاز کرد. رسول خدا (ص) فرمود: «دیشب چه خورده بودی» عرض کرد: «خرمای پخته و بسیار خورده بودم، و نیز مانده بود.» رسول خدا (ص) فرمود: «این خواب را تعبیر نیست و درست نباشد.»

حضرت امام جعفر صادق(ع) فرماید: «بسیار خواب ها است که بیننده را صعب و سهمگین نماید و تاویلش به خلاف این بود، چنانکه غم و اندوه و ترس و بیم درخواب، شادی و خرمی و امن و راحت بود و گریختن از بیم پادشاهان، دلیل که صاحب خواب، در امان و زنهار حق تعلی بود.»

اندر درستی خواب ها ابراهیم کرمانی گوید: خواب مسلمان بهتر و راست تر است، از کافر و خواب دانا از جاهل و خواب صالح از فاسق و خواب پیر از جوان و خواب جوان از کودک. حکایت کرده اند: روزی مردی از محمدبن سیرین سوال کرد: «به خواب دیدم که بانگ نماز می گفتم.» محمدبن سیرین گفت: «حج کنی» و همان وقت مردی دیگر پیش او آمد و گفت: «بانگ نماز می گفتم». محمدبن سیرین گفت: «تو را به دزدی متهم کنند.» شاگردان گفتند: «یا استاد، اندر یک ساعت یکی را تعبیر به حج کردی و دیگری را متهم به دزدی، در صورتی که هر دو خواب یکی بود.» گفت:‌«زیرا اندرون یکی خیر دیدم و بر آن دیگری سیمای بد دیدم.»

زمانِ خواب

حضرت امام جعفر صادق (ع) فرماید: «خوابی را که به روز بیند، حکم و تاویل آن در چند روز می شود و خوابی را که درشب بیند، تاویل آن شش ماه تا یک سال و شاید تا بیست سال، چنانکه خواب یوسف (ع) بعد از بیست سال تعبیر شد و باشد تا چهل سال. چنانکه خواب پیامبر (ص) در کشتن امام حسین (ع). جابرمغربی گوید: خواب شب قوی تر از خواب روز بود و خوابی که اول شب و نیمه شب بیند، درست نباشد و بهتر درست تر خوابها، آن است که هنگام سحرگاه بیند، به وقت صبح، یا بعد از صبح

محمدبن سیرین گوید: خواب اول شب، تاویلش به چهل سال تمام گردد و خواب نیمه شب به پنج سال و خواب سحرگاه به ده روز ظاهر گردد. و هرچه خواب به روز نزدیکتر باشد تاثیرش زودتر و درست تر بود. حضرت امام جعفر صادق فرماید: اگر کسی به نیتی بخوابد و بخواهد که نیک و بد آن نیت را بداند، اگر درخواب، گوسفند یا بره یا اسب و مانند این ها بیند، جمله نیک بود و علامت آن بود که مراد او حاصل گردد. و اگر در خواب، مار و کژدم و سگ و موش بیند، بد بود. و اگر دید دری بسته از بهر وی گشاده گردید، و یا طعام شیرین یافت و از آن بخورد، دلیل که مراد وی حاصل شود. و نیز تعبیر خواب ها در اوقات مختلف گوناگون است. مثلا اگر کسی در شب خواب بیند که بر فیل نشسته، دلیل که شغل بزرگ یابد، ولی اگر این خواب را در روز بیند، دلیل کند که زن را طلاق دهد. و در فصول مختلف هم، تعابیر گوناگون است. گویند: مردی به محمدبن سیرین گفت: «به خواب دیدم که هفتاد برگ از درختی شمرده به من دادند.» محمدبن سیرین گفت: «هفتاد چوب بر تو زنند.» در همان هفته، هفتاد چوب او را زدند. و وقتی دیگر آن مرد همین خواب را دید، محمدبن سیرین گفت: «در این سال، هفتاد هزار درم به تو رسد.» مرد گفت: «همین خواب را پارسال دیدم، گفتی هفتاد چوب بر تو زنند، و حالا این گونه تعبیر می کنی؟ گفت: «آن هنگام وقت حزان بود، درخت ها خشک بودند و برگهای درخت فرو ریخته، و حالا بهار است و درختان روی به اقبال دارند. و حکم همین است.» پس در آن سال، هفتار هزار درم سیم، مرد را حاصل گردید. حابرمغربی گوید: درست ترین خواب ها وقت شکفتن درختان و وقت رسیدن میوه ها بود.

آبان

	خویشتن دار باش و راز خود را با هر کسی در میان نگذار.
	تحت تاثیر ظاهر انسانها قرار نگیر. چشم و گوشتت را باز کن.
	روبروی همسرت بنشین و به چشمانش بنگر و از زحمات او قدرانی کن.
	برقرار کردن سکوت در زمانی از روز نه تنها تو را آرام می سازد بلکه به نفع توست .
	اگر در کار با مشکل و شکست روبرو شده ای بهتر است علل آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهی.